Étiquette : Cành cọ vàng

Không hổ danh rồng châu Á, phim Drive my car (Cầm lái cho tôi) của Nhật đoạt giải phim quốc tế hay nhất tại Oscar 2022, giải Cành cọ vàng cho phim có kịch bản chuyển thể hay nhất tại Cannes 2021, đồng thời 8 giải khác của Viện Hàn lâm Điện Ảnh Nhật bản. Phim được chuyển thể từ tác phẩm cùng tên trong tập truyện ngắn của nhà văn Haruki Murakami.
Drive my car ẵm các giải thưởng đình đám chính nhờ lối dẫn chuyện nhẹ nhàng, chân chất tự nhiên, khá thuyết phục. Khác với phim của đạo diễn Kim-Ki-Duk gần như câm, Drive my car thoại khá nhiều nhưng không ồn ào, đan xen những khoảng lặng tinh tế. 

Phim cho nhân vật chính Yusuke ra sân ngay từ cảnh đầu tiên và dần hé mở nội tâm của anh. Sau khoảng 30 phút, người xem bị cuốn vào câu chuyện với cái chết bất ngờ của Oto (vợ Yusuke). Đạo diễn và biên kịch đã rất giỏi trong việc giữ lửa cho khán giả. Các xung đột, tính bất ngờ và tương phản được tung hứng xử lý khá tốt, liều lượng vừa phải khiến người xem khó đoán được phần tiếp theo. Cái chết của Oto đóng vai trò một cú hích, đẩy câu chuyện phát triển theo một mạch khác. Từ đây, nhân vật chính được xác định rõ nét hơn.
Với những pha cắt cảnh và chuyển cảnh khéo léo, phim show một góc nhìn tinh tế khi đan xen giữa hình ảnh đời sống sân khấu và đời sống thực. Các nhân vật vừa phải diễn trên sân khấu, vừa phải đóng các vai của mình trong đời thực. Đôi khi cuộc đời buộc người ta vào những vai diễn bất đắc dĩ…  Điện ảnh phương Đông có những cú ngắt bí ẩn lặng người. Trong  Drive my car, đó là đoạn khi Oto hẹn Yusuke tối gặp nhau sẽ nói một chuyện quan trọng, nhưng cô đã vĩnh viễn im lặng trước khi chồng về tới nhà, để lại một nốt lửng mơ hồ tạo nên độ sâu cho phim.
Xung đột nội tâm được đẩy lên cao trào khi  người lái xe đưa Yusuke tới thăm ngôi nhà cũ của cô. Trên nền tuyết lạnh tê tái phủ lên ngôi nhà đổ nát, nỗi đau nhân sinh như ngấm sâu hơn, nhói buốt hơn. Hình ảnh chiếc xe đỏ biểu tượng sự kết nối với cuộc sống, dù có mất mát, dù khó nhọc đau đớn đến đâu, con người ta vẫn phải hướng tới tương lai với những bước chân dũng cảm..
Nếu nói « cuộc đời là những chuyến đi » thì hình ảnh này khá rõ nét trong Drive my car khi các nhân vật luôn được đặt trong xe vừa đi vừa kể những câu chuyện của mình. Các đoạn tự sự diễn ra nhẹ nhàng như hơi thở cuộc sống.
« Cuộc đời tôi đã lạc lối rồi, không còn đường quay lại nữa. Suy nghĩ đó ngày đêm ám tôi như ác quỷ. Cuộc đời tôi trôi qua thật nhàm chán. Nhưng hiện tại thì còn tệ hơn.. » – nhân vật chính tập thoại trong xe. « Tôi nên làm gì với cuộc đời và tình yêu của mình ? Cái gì đã xảy ra ? Ta còn làm gì được ? Ta phải sống cuộc đời mình thôi. Ta sống với những ngày dài dằng dặc. Ta kiên nhẫn đương đầu với những thử thách mà định mệnh đưa đẩy.. Và khi thời khắc cuối cùng tới, ta sẽ ra đi trong tĩnh lặng. Và ở chốn vĩnh hằng, ta sẽ nói với Thượng Đế rằng ta đã chịu khổ đau, rằng ta đã khóc và cuộc sống thật khó khăn… »
Thành công của phim, ngoài kỹ năng về kịch bản và dàn dựng hình ảnh, bối cảnh cũng như sự thể hiện xuất sắc của diễn viên.. mang một thông điệp sâu sắc về cuộc sống, về sức sống và bản năng sinh tồn của con người. Một melodie nhiều thẩm mỹ !
Phim kết lửng để lại vấn vương trong lòng người xem nhiều cảm xúc và suy đoán …

Bộ phim cũng nói lên hiện trạng cô đơn của con người trong xã hội hiện đại khi những kết nối bị đứt gãy giữa các cá nhân và những khoảng trống khắc khoải giữa những người ngay cùng một gia đình.
Ở một góc khác, nhờ đề cập đến sự không chung thuỷ của người vợ mà phim có thể cũng được thêm điểm của ban giám khảo trong cố gắng thoát lối mòn 😅. Đây là một phim được giới biên kịch khá yêu thích. Bởi nhân vật chính vừa là biên kịch sân khấu kiêm diễn viên, vừa viết kịch bản cho sân khấu vừa phải xử lý kịch bản cuộc đời của chính mình. 

Cá nhân mình rất thích nhân vật cô gái câm và cô lái xe. Khi được yêu cầu dẫn đạo diễn đi thăm quan một nơi nào đó, cô dẫn anh ngay tới nhà máy xử lý rác thải và nói rằng cô thấy chúng trông giống những bông tuyết, một hình ảnh gợi ý về sự hồi sinh… 

Cô gái câm cực kỳ duyên dáng. Cũng như cuộc sống, cô diễn đạt bằng các ký hiệu. Phim dày đặc hình ảnh và ẩn dụ.
Tên phim Drive my car (Cầm lái cho tôi) cũng mang một ý nghĩa nhẹ nhàng, kiểu như « hãy dẫn tôi đi, như vậy sẽ tốt hơn »… và « mọi chuyện sẽ ổn thôi » như đoạn kết phim muốn nói.
Hình ảnh hai con người cô đơn và bị tổn thương đứng ôm nhau giữa bao la tuyết trắng là một hình ảnh khá đắt.
Phim mở  bằng một cảnh u tối ma mị và kết bằng một ánh đèn kiên nhẫn cùng nụ cười tàng ẩn đầu tiên trên khuôn mặt người cầm lái.

Bonus vui: một ẩn dụ hóm hỉnh nữa của phim: hãy để phụ nữ cầm lái thì mọi việc sẽ ổn hơn 😄😄😄